Chuyển giao nghĩa vụ thi hành án khi pháp nhân thương mại tổ chức lại

“Xin hỏi Luật sư STC: Việc thi hành án hình sự trong trường hợp pháp nhân thương mại tổ chức lại được quy định như thế nào?” Đây là phản hồi của quý đọc giả sau các bài viết gần đây trong lĩnh vực thi hành án hình sự. Để trả lời cho câu hỏi trên, STC sẽ cùng bạn đọc tìm hiểu các quy định của pháp luật về vấn đề này.
Căn cứ pháp lý:
-Luật thi hành án hình sự 2019
-Nghị định 55/2020/NĐ-CP ngày 22 tháng 05 năm 2020

1. Trách nhiệm thi hành án của pháp nhân thương mại kế thừa
Từ thực tế quá trình hoạt động của các doanh nghiệp hiện nay việc phát sinh nhu cầu tổ chức lại bộ máy đang ngày càng phổ biến, theo quy định của pháp luật các hình thức có thể phát sinh bao gồm:
-Hợp nhất pháp nhân
-Sát nhập pháp nhân
-Chia pháp nhân
-Tách pháp nhân
-Chuyển đổi hình thức của pháp nhân
(Bạn đọc có thể tham khảo chi tiết các hình thức trên tại các Điều 88 đến 92 Bộ luật dân sự 2019)
“Trường hợp pháp nhân thương mại chấp hành án được chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi loại hình doanh nghiệp theo quy định của pháp luật thì pháp nhân thương mại kế thừa các quyền và nghĩa vụ của pháp nhân thương mại chấp hành án có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ thi hành án theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan. Pháp nhân thương mại không được lợi dụng việc chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi loại hình doanh nghiệp hoặc giải thể, phá sản để trốn tránh nghĩa vụ thi hành án.”
Căn cứ vào Điều 165 Luật thi hành án hình sự 2019, ta có thể thấy dù có thay đổi bộ máy tổ chức, pháp nhân cũ chấm dứt tồn tại thì nghĩa vụ thi hành án vẫn còn tồn tại và được chuyển giao.

2. Xem xét, quyết định việc thi hành án đối với pháp nhân thương mại khi có kế hoạch tổ chức lại
Bước 1: Thông báo tổ chức lại
Pháp nhân thương mại khi có kế hoạch tổ chức lại phải có văn bản báo cáo cơ quan thi hành án hình sự, cơ quan quản lý nhà nước đối với pháp nhân thương mại về dự kiến việc thực hiện nghĩa vụ thi hành án trong khi tổ chức lại để giải quyết về thủ tục thi hành án. Báo cáo phải nêu rõ tình hình, kết quả chấp hành án; phương hướng, trách nhiệm thi hành án của pháp nhân thương mại sau khi tổ chức lại.

Cơ quan quản lý nhà nước đối với pháp nhân thương mại trong khi xem xét, giải quyết cho pháp nhân thương mại được tổ chức lại phải có văn bản thông báo cho cơ quan thi hành án hình sự để chủ động trong việc tổ chức thi hành án khi pháp nhân thương mại tổ chức lại.
Bước 2: Xem xét, giải quyết việc thi hành án
Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản trao đổi của cơ quan quản lý nhà nước đối với pháp nhân thương mại, cơ quan thi hành án hình sự phải có văn bản đề nghị Tòa án đã ra quyết định thi hành án, Viện kiểm sát cùng cấp cho ý kiến về việc thi hành án đối với pháp nhân thương mại khi tổ chức lại.
Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản trả lời của Tòa án đã ra quyết định thi hành án, cơ quan thi hành án hình sự phải có văn bản trả lời cơ quan quản lý nhà nước đối với pháp nhân thương mại và pháp nhân thương mại về việc thi hành án khi tổ chức lại.
Bước 3: Cập nhật cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp
Trường hợp pháp nhân thương mại được tổ chức lại, cơ quan thi hành án hình sự có trách nhiệm thông báo về nghĩa vụ thi hành án sau khi tổ chức lại cho Sở Tư pháp nơi pháp nhân thương mại trước khi tổ chức lại có trụ sở để cập nhật vào cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp.

3. Thi hành án trong trường hợp pháp nhân thương mại được chia, tách, sát nhập, hợp nhất
Nguyên tắc:
Đối với trường hợp pháp nhân thương mại được chia, tách: Nội dung, lĩnh vực thi hành án được giao cho pháp nhân thương mại nào thì pháp nhân thương mại đó thực hiện theo nghĩa vụ thi hành án được chuyển giao.
Đối với pháp nhân thương mại được sát nhập, hợp nhất: Pháp nhân thương mại tiếp nhận pháp nhân thương mại đang chấp hành án khi hợp nhất, sáp nhập có trách nhiệm tiếp nhận nghĩa vụ thi hành án của pháp nhân thương mại được hợp nhất, sáp nhập.
Việc thi hành án căn cứ vào vị trí trụ sở của pháp nhân thương mại tiếp nhận nghĩa vụ thi hành án mà xác định như sau:
-Trụ sở thuộc cùng phạm vi đơn vị hành chính cấp tỉnh, phạm vi cấp quân khu của pháp nhân thương mại trước khi tổ chức lại thì cơ quan thi hành án hình sự đang thi hành án đối với pháp nhân thương mại trước khi tổ chức lại tiếp tục thi hành án
-Trụ sở ngoài phạm vi đơn vị hành chính cấp tỉnh, ngoài phạm vi cấp quân khu thì:
+Cơ quan thi hành án hình sự nơi pháp nhân thương mại tiếp nhận nghĩa vụ thi hành án có trụ sở tiến hành lập hồ sơ thi hành án và tổ chức thi hành án
+Cơ quan thi hành án hình sự đang thi hành án đối với pháp nhân thương mại trước khi tổ chức lại có trách nhiệm sao gửi tài liệu trong hồ sơ thi hành án cho cơ quan thi hành án hình sự nơi pháp nhân thương mại tiếp nhận nghĩa vụ chấp hành án có trụ sở để tổ chức thi hành án.
Lưu ý: Thời gian đã chấp hành án của pháp nhân thương mại trước khi được chia, tách được tính vào thời gian chấp hành án của các pháp nhân thương mại tiếp nhận nghĩa vụ thi hành án.

4. Thi hành án trong trường hợp pháp nhân thương mại chuyển đổi loại hình doanh nghiệp
-Trường hợp pháp nhân thương mại chuyển đổi loại hình doanh nghiệp thì không làm thay đổi nghĩa vụ thi hành án. Pháp nhân thương mại có trách nhiệm báo cáo cơ quan thi hành án hình sự về việc chuyển đổi loại hình doanh nghiệp.
-Cơ quan quản lý nhà nước đối với pháp nhân thương mại có trách nhiệm cung cấp thông tin về việc pháp nhân thương mại chấp hành án chuyển đổi loại hình doanh nghiệp cho cơ quan thi hành án hình sự để tiếp tục tổ chức thi hành án đối với pháp nhân thương mại.
-Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu tiếp tục thực hiện thi hành án theo quy định của pháp luật

Mọi thắc mắc liên quan, mời Quý Khách liên hệ: Công ty Luật TNHH STC
Văn phòng tại Hà Nội: Tầng 5, Tòa nhà AC, Ngõ 78, Phố Duy Tân, Phường Dịch Vọng Hậu, Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội.
Hotline: 0988873883
Email: stclawfirm.vn@gmail.com
Website: https://stclawfirm.com/
Văn phòng tại Thành phố Hồ Chí Minh: Landmark 81, Vinhomes Central Park, số 208 Nguyễn Hữu Cảnh và số 720A Điện Biên Phủ, phường 22, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh.