Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp; doanh nghiệp tư nhân không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào; mỗi cá nhân chi được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân. Nhằm tạo điều kiện cho người kinh doanh có thể lựa chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp, bài viết này phân tích những quy định của pháp luật về doanh nghiệp tư nhân.

1.Doanh nghiệp tư nhân là gì?

Căn cứ vào điều 188 Luật doanh nghiệp 2020 (LDN), doanh nghiệp tư nhân được hiểu như sau:

• Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp.
• Doanh nghiệp tư nhân không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào.
• Mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân. Chủ doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, thành viên công ty hợp danh.
• Doanh nghiệp tư nhân không được quyền góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần, phần vốn góp trong công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần.

2. Đặc điểm của doanh nghiệp tư nhân

Doanh nghiệp tư nhân có các đặc điểm sau:

• Doanh nghiệp tư nhân do một cá nhâ bỏ vốn ra thành lập và làm chủ. Không xuất hiện sự góp vốn giống như ở các công ty nhiều chủ sở hữu, nguồn vốn của doanh nghiệp cũng chủ yếu xuất phát từ tài sản của một cá nhân duy nhất.
• Về quan hệ sở hữu vốn trong doanh nghiệp: không có giới hạn nào giữa phần vốn và tài sản đưa vào kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân và phần còn lại thuộc sở hữu của chủ doanh nghiệp. Do đó, chủ sở hữu chịu trách nhiệm vô hạn với các khoản nợ và nghĩa vụ của doanh nghiệp trong quá trình hoạt động
• Chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân có quyền quyết định mọi vấn đề liên quan đến tổ chức và hoạt động của doanh nghiệp. Chủ Doanh nghiệp tư nhân là người đại diện theo pháp luật của Doanh nghiệp tư nhân.
• Doanh nghiệp tư nhân không có tư cách pháp nhân.

3. Quyền của chủ doanh nghiệp tư nhân

• Toàn quyền quyết định đối với tất cả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm: phương án phát triển công ty; điều hành hoạt động kinh doanh; cơ cấu tổ chức doanh nghiệp; quyết định đầu tư dự án; thuê lao động; bổ nhiệm các chức danh quản lý; việc sử dụng lợi nhuận sau khi đã nộp thuế và thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật.
• Tự quyết định tăng giảm vốn điều lệ trong doanh nghiệp.
• Thuê người khác quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh của công ty, 
• Cho thuê doanh nghiệp, bán doanh nghiệp, tạm ngừng kinh doanh
• Các quyền khác theo quy định của pháp luật

4. Nghĩa vụ của doanh nghiệp tư nhân

• Chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp.
• Chủ doanh nghiệp tư nhân có nghĩa vụ đăng ký chính xác tổng số vốn đầu tư vào doanh nghiệp tư nhân
• Bảo đảm các nghĩa vụ thuế cũng như các nghĩa vụ tài chính khác.
• Báo cáo tài chính theo định kỳ
• Thực hiện thông báo cho cơ quan có thẩm quyền khi tiến hành cho thuê, bán hoặc tạm ngừng hoạt động kinh doanh.
• Chủ doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, thành viên công ty hợp danh.
• Các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.

Trên đây là tư vấn của Luật STC về quyền và nghĩa vụ của chủ doanh nghiệp tư nhân xin được gửi tới bạn đọc. Nếu có bất kỳ điều gì thắc mắc cần được giải đáp, hãy liên hệ Luật STC để được tư vấn một cách chính xác nhất !